
Bireysel araçlar artık hayatımızın ayrılmaz bir parçasıdır. Çok sayıda marka ve modelde araç bulunmakla birlikte her geçen gün yeni marka ve modellerde otomobiller piyasaya sürülür. Piyasaya sürülen bu yeni araçların ülkemize hemen getirelemediğinden yurt dışından araba getirmek konusu yoğun şekilde araştırılır.
Diğer yandan döviz kurlarında öngörülemeyen dalgalanma ve ülkemizde araçlardan alınan Özel Tüketim Vergisinin fazlalığı da yine Türk vatandaşlarını farklı yöntemler aramaya sevk eder. Ülkemizde ki çok sayıda kişi Türkiye’den araç almak yerine yurt dışından araç getirmenin daha ekonomik olduğunu düşünmektedir.
Bu yazımızda, yurt dışından araba getirmek konusunu detaylı olarak ele alacağız. Avrupa Avukat Hukuk Bürosu olarak yabancı plakalı araç ile olası hukuki süreçleri anlatacağız. Okumaya devam edin.
Yurt Dışından Araç Getirmek Mümkün Mü?
Yurt dışından araba getirmek pek tabi mümkündür. Burada bilinmesi gereken iki temel prosedür vardır. İlk olarak aracın getirileceği ülkemizin yasal mevzuatının ne olduğu, ikinci olarak ise aracın getirileceği ülkenin yasal mevzuatının bu konuya nasıl baktığıdır.
Her iki ülkenin kendi kurallarının bilinmesi suretiyle bu noktada yabancı plakalı olan araçların ülkemize 3 şekilde getirilmesi mümkündür.
- Türk vatandaşları gümrükten araç satın alabilir,
- Miras yoluyla kendisine kalan bir aracı gerekli mevzuatlara uygun şekilde ülkeye getirebilir,
- Türkiye’ye turistik gezi veya iş gezisi sırasında yabancı plakalı araç ülkeye getirilebilir.
Yabancı Plakalı Araç ile Türkiye’ye Seyahat
Genel olarak gurbetçiler yaz tatilini ve Kurban Bayramını Türkiye’de geçirmek ister. Yaz aylarından itibaren yoğun bir şekilde ülkeye sıla yolculuğu başlar. Yabancı plakalı kara taşıtları gümrük kanunu, gümrük yönetmeliği ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre Türkiye’ye giriş yapabilmektedir.
Konuyu Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın yabancı plakalı araç rehberini baz alarak sorularla açmaya çalışalım:
1. Yabancı plakalı taşıt ile Türkiye’ye kimler giriş yapabilir
Öncelikle bir kişinin yabancı plakalı taşıt ile ülkemize giriş yapabilmesi için yurt dışında yerleşik olması ve sabit bir ikamet adresi bulunması gerekmektedir. Yerleşik olmasından kastedilen Türkiye’ye giriş yapacağı tarihten geriye doğru 1 yıl içerisinde en az 185 gün Türkiye dışında bulunmasını ifade etmektedir.
İkinci olarak getirilecek olan kara taşıtının ikamet ettiği ülkede adına kayıtlı olması gerekmektedir. Başka birinin üzerine kayıtlı olan araç getirilemez. Avrupa Birliği veya Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkesi iseniz AB ve ASTB üyesi herhangi bir ülkede sizin adınıza kayıtlı olması yeterlidir.
Sonuç olarak baktığımızda 2 genel şartın mevcut olması gerekir.:
- Yabancı bir ülkede yerleşik olması ve ikamet adresinin bulunması,
- taşıtın ilgili ülkede adınıza kayıtlı olması bulunması gerekmektedir.
Bu 2 şartı taşımayan durumlarda taşıtın girişine izin verilmemektedir. Örneğin yurt dışına öğrenim görmeye giden öğrenciler her ne kadar son 1 yıl içinde 185 gün şartını tamamlamış olsalar bile yurt dışında sabit bir ikametleri bulunmadığından herhangi bir taşıt getiremezler.
2. Türkiye’ye girişte gerekli olan belgeler nelerdir?
Yabancı plakalı araç ile Türkiye’ye girişte şu belgeler istenir:
- Yurt dışında kayıtlı olduğu yeri gösteren ruhsat
- Ehliyet
- Kimlik belgesi, pasaport
- Türkiye’de mevcut geçerli olabilecek bir sigorta poliçesi (bu poliçe zorunlu olarak yapılmalıdır)
- Yurt dışında oturduğunun ispatı için ikamet belgesi
- Yurtdışında emekli olanlar için emeklilik belgesi (elçilik veya konsolosluk onaylı ve tercümeli olmak zorundadır)
- Eğer getirilecek araç şirket aracıysa şirket ortağı veya çalışanı olduğunu gösterir konsolosluk veya noter onaylı belge
Gümrük kayıt işlemleri herhangi bir ücrete tabi değildir.
3. 185 gün hangi tarihten itibaren başlar ve bu sürenin aranmayacağı haller nelerdir?
Yukarıda 185 gün yerleşik olma koşulu olmak zorunda olduğunu anlatmıştık. Bu süre Türkiye’ye giriş yapılmak istenen tarihten önceki geriye doğru 1 yıl gidilerek hesaplama yapılır. Bu süre zarfında 185 gün yurt dışında kalınmış olunması gerekir.
Bu hesaplama Emniyet Genel Müdürlüğü’nün kullandığı bir programa göre yapılır. Türkiye’ye tüm giriş çıkışlarınız kayıtlı olduğu için hesabın yapılması da çok zor olmaz. Türkiye vatandaşlığı olanlar yurda giriş çıkışlarını e-devlet aracılığıyla kontrol edebilir.
Ayrıca yurt dışından emekli olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, emekli oldukları tarihinden sonra Türkiye’ye ilk defa getirecekleri araçları için 185 günlük şart aranmaz.
4. Yabancı plakalı araç Türkiye’de kaç gün durabilir?
Türkiye’de oturma izni bulunan yabancı vatandaşlar ve yurt dışında yerleşik olarak yaşayan Türk vatandaşları 730 gün boyunca Türkiye’de bulundurma hakkına sahiptirler.
Türkiye’de oturma izni bulunmayan yabancı ülke vatandaşlarına ise 180 gün içinde 90 gün Türkiye’de araç bulundurma hakkına sahiptirler. Taşıta verilen süre bir seferde kullanılabileceği gibi 180 gün içerisinde peyderpey de kullanılabilir.
Türkiye’ye arabasıyla gelen yurt dışında yerleşik kişiler, giriş tarihinde önce geriye doğru 185 gün içerisinde ülkeye araç getirmiş iseler, Türkiye’de kaldıkları süre 730 günde düşürülür.
5. Başka kişiye ait araç ile Türkiye’ye giriş yapılabilir mi?
Başkasına ait olan bir araçla Türkiye’ye giriş yapılabilmesi için bazı şartların oluşması gerekmektedir.
- Öncelikle elimizde kiralama sözleşmesi olmak zorundadır.
- Hem aracı getiren kişinin hem de araç sahibinin Türkiye dışında yerleşik olma şartını sağlaması gerekmektedir.
- Taşıtı getiren kişinin yurt dışında resmi bir ikamet adresinin bulunması zorundadır.
- Noter, elçilik veya konsolosluktan alınmış bir vekaletname olmalı veya aracı getiren kişi ile araç sahibi arasında gümrük idaresinde aralarında düzenleyecekleri bir vekaletname ve bunu gümrük idaresinin onaylaması gerekir.
- Tüzel kişiliklere ait olan araçlar için şirket sahibi veya yönetim kurulunun imza ve onayını içeren vekâletname bulunmalıdır.
- Son olarak tüzel kişiliklere ait araçları getirecek kişilerin şirket çalışanı veya ortağı olduğunu gösterir belge bulunmalı ve tüm bu belgeler gümrük idaresine sunulmalıdır.
6. Yabancı plakalı aracı kimler kullanabilir?
Yabancı plakalı araçlar aracı getiren hak sahibi, eşi, annesi, babası, ve çocukları tarafından kullanılabilecektir. Acil durumlarda başkası tarafından kullanılabilir ancak acil durumun ispat edilmesi gerekmektedir. Eğer aracı kullanmak zorunda olan kişiler dışında biri tarafından kullanıldığı tespit edilirse araç trafikten men edilerek gümrüğe yollanır.
Aracı kullanacak olan anne baba ve çocuğun yurt dışında yerleşik olma koşulunu sağlaması gerekmektedir. Vekaletname veya başka bir yazılı sözleşmeyle araç kullanmak zorunda olan kişiler haricinde kullanılamaz. Böyle durumlarda araç trafikten men edilip bağlandığı gibi ayrıca 2 tarafa da ayrı ayrı para cezası kesilecektir.
Araç olmadan yurt dışına çıkabilmesi için aracın gümrük idaresine teslim edilmesi gerekmektedir. Teslim edilmediği durumlarda kişinin yurt dışına çıkmasına izin verilmeyecektir.
Ancak vekaletname vermek suretiyle taşıt başka biri tarafından yurt dışına çıkartılabilecektir.
7. Hangi durumlarda ceza uygulanır?
Yabancı plakalı araçlar ile ilgili olarak aşağıdaki durumların varlığı halinde ceza kesilecektir.
- Ülkeye giriş yapan aracın amacı dışında kullanılması halinde, (başkasına kiralanması, ödünç verilmesi, satılması vs.)
- Yukarıda saydığımız hak sahibi olmayan kişiler tarafından kullanılması,
- Aracın parçalarının gümrük idaresinden izin almaksızın değiştirilmesi,
- Ülkede kalma süresinin bitiminden 3 ay sonraya kadar aracın ülkeden çıkartılmaması veya gümrüğe teslim edilmemesi,
- Aracın Türkiye’ye giriş yapabilmesi için gerekli olan şartlarını sağlamak için taraflarca hile yoluna başvurulması,
Yukarıdaki hallerde araç sahibine, izinsiz kullananlara ve ilgili 3. Kişiye para cezası uygulanmakta ve araç gümrük tarafından bağlanmaktadır.
Yurt dışından gelen aracın tamire ihtiyaç duyulması halinde araç sahibi veya yetkilendirdiği kişi önce bu durumu gümrük idaresine bildirecektir. Daha sonra gümrük idaresinin uygun gördüğü bir yerde araç tamir edilecektir. Tamir gümrük idaresinin denetim ve gözetimi altında yapılacaktır.
8. Diğer Ülkelere Ait Plaka Kodları Nelerdir?
Bazı ülkelere ait plaka kodları aşağıdaki gibidir:
- Almanya plakası: D
- Hollanda plakası: NL
- Lübnan Plakası: RL
- Irak Plakası: IRQ
- Azerbaycan Plakası: AZ
- İran Plakası: IR
- Gürcistan Plakası: GE
- Romanya Plakası: RO
- Bulgaristan Plakası: BG
- Avusturya Plakası: A
- İsveç Plakası: S
- Fransa Plakası: F
- Makedonya Plakası: MK
- Kırgızistan Plakası: KS
- Rusya Plakası: RUS
- Amerika Plakası: USA
Yurt Dışından Araba Mirası: Bedelsiz Araç İthalatı
Bedeli için herhangi bir döviz ödenmeyen yurt dışından karşılıksız olarak getirilebilen şeylere bedelsiz ithalat denir. Bedelsiz ithalat motorlu veya motorsuz araçlar olabileceği gibi ev eşyası, büro malzemeleri vs. olabilmektedir.
Bedelsiz araç ithalatında aracın ülkemize giriş yapılırken ödenmesi gereken gümrük vergisinden muaf tutulmasıdır. Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi ödenmek zorundadır. Ancak veraset yoluyla intikal eden araçların ithal edilmesinde gümrük vergisinin yanı sıra ÖTV ve KDV muafiyeti de söz konusudur.
Kimler Bedelsiz Araç İthalatı Yapabilmektedir?
1- Yurt dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye’ye kesin olarak nakleden Türk vatandaşları.
Bu kişilerin, Türkiye’ye girdikleri son tarihinden itibaren geriye doğru bakıldığında ülkede bir yılda altı aydan fazla kalmamış olmaları gerekir. Türkiye’de 45 güne kadar olan kalışlar yurt dışında kalmış sayılmaktadır. Türkiye dışında son 10 yıl içinde en az 5 yıl ikamet eden kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmaz.
2- Yurt dışına resmi görevle atanmış ve bu görevlerinden dönen kamu görevlileri.
3- Türk vatandaşlığına geçen ve ikamet adresini Türkiye’ye alan kişiler.
4- Türkiye dışında yerleşik kişilerin vefatı halinde, Türkiye’de ikamet eden mirasçıları.
Yurt dışında yerleşik olan kişinin Türkiye’de 1 yılda 6 aydan daha fazla kalmamış olması gerekmektedir.
Evlilik sebebiyle Türk vatandaşlığına geçenler, çifte vatandaşlık statüsüne haiz Türk vatandaşları, mavi kart sahibi kişiler, sürekli görevle yabancı bir ülkede bulunmakta iken, başka bir yurtdışı görevi çıkan kamu görevlileri Türkiye dışından araç getiremeyeceklerdir.
Muafiyet şartlarının yerine getirilmesi halinde; motorlu ve motorsuz nakil araçlardan her birinden sadece bir tane getirebilmeleri mümkün olacaktır.
Avrupa Avukat hukuk bürosu olarak yurt dışındaki miras davalarında oldukça tecrübeli bir kadroya sahip bulunmaktayız. Size miras kalan araçların Türkiye’ye getirilmesinin yanı sıra yurt dışındaki taşınmaz ve taşınır mallarının paylaştırılması konusunda uzman kadroya sahibiz ve size yardımcı olabiliriz.
Yurt Dışından Araba Getirmek: Gümrükten Araba Almak
Yurt dışından araba getirmek için bir başka yol ise Gümrük Bakanlığı tarafından ihaleye konulan araçların alınabilmesi olacaktır. Gümrük Bakanlığı e ihale yoluyla gümrüğe takılan araçların satışını gerçekleştirmektedir.
Çeşitli nedenlerle devlet tarafından el konulan ya da sahibi tarafından bağışlanan araçların satışı, e ihale aracılığıyla gerçekleştiriliyor. E-İhale sistemi, gerek araç gerekse de eşya satışı amacıyla kurulmuş bir internet sitesidir. Araç ihaleleri olduğu gibi telefon, tv vs. gümrükte yakalatılan eşyaların da ihalesi yapılmaktadır.
E-İhale’ye her T.C. vatandaşı girebilmektedir. Herhangi bir araca teklif vermek içinse sınır bulunmamaktadır ve teminatı yatırıldığı sürece teklif verilebiliyor. Kurallara uyduğunuz takdirde, ihaleyi kaybetseniz bile teklif verdiğiniz araç için ödediğiniz teminat bedelini geri alabilirsiniz.
E ihalede araca en yüksek teklifi siz verirseniz ihaleyi kazanmış oluyorsunuz. Ancak aracı aldıktan sonra satış bedeline ek olarak binde 15,17 oranında damga vergisi ve damga vergisinin KDV ve ÖTV’si de tahsil edilmektedir.
Yabancı Plakalı Araçla Yurt Dışında Trafik Kazası
Trafik kazası meydana geldikten sonra yapmanız gerekenlerden bahsedecek olursak;
- Trafik kazası meydana geldikten hemen sonra yapılması gereken ilk şey kendinizi ve yol güvenliği emniyetinizi almanızdır. Küçük bir kaza değilse, ambulans ve polis aranmalıdır.
- Kazayı her yönüyle fotoğraflamanız gerekmektedir. Bu durum karşı tarafın kusurunu kanıtlamada faydalı olacaktır.
- Polis tarafından kaza tespit tutanağı tutulacaktır. Kaza tespit tutanağının bir kopyasını almanız gerekir. Fotoğrafını çekebilirsiniz.
- Kazaya karışan diğer sürücülerin iletişim bilgilerini almalısınız.
- Yaralanmanız nedeniyle herhangi bir fatura ödemeniz gerekirse, yaralanma iddianızı destekleyecek delil olarak kullanılabilecekleri için makbuzlarınızı saklayın. Ayrıca, bu durum size yapılacak olan tazminatın bir parçası olacağı için bu masrafları kayıt altına almanız sizin için faydalı olacaktır.
Avrupa Avukat hukuk bürosu olarak kaza anlarında bir telefon uzağındayız. Kaza anında ve daha sonra sigorta şirketinden para alma aşamasında tecrübeli avukat kadromuzla yanınızdayız. Avrupa Avukat hukuk bürosu müvekkillerine kazanç odaklı bir ücret tarifesi uygulamaktadır. Tazminatınızı almadan herhangi bir ücret alınmaz. Dava sonunda eğer davayı kazanırsanız bir ücret talep edilir.
- Almanya’da Trafik Kazası Sonrası Yapılacaklar
- Fransa’da Trafik Kazası Sonrası Yapılacaklar
- Bulgaristan’da Trafik Kazası Sonrası Yapılacaklar
Yabancı Plakalı Araçla Türkiye’de Trafik Kazası Sonrası Yapılacaklar
Genel olarak yapılması gerekenler yukarıda anlattıklarımıza paraleldir. Ancak yabancı plakalı araçlar, Türkiye’de trafiğe çıkabilmeleri için Yeşil Kart Trafik Sigortası olarak da bilinen, Uluslararası Motorlu Taşıt Sigortasına sahip olmak zorundadırlar. Yeşil Kart Sigortası olmayan yabancı plakalı araçların Türkiye’de trafiğe çıkması yasaktır. Yeşil Kart Sigortası, trafik kazalarında ortaya çıkacak maddi ve bedeni zararları karşılar.
Yabancı plakalı araç kazaları sonrasında yapılması gerekenler; zararın bedeni (yaralanma ya da ölümle sonuçlanan) veya maddi olmasına göre farklılık gösterir. Bedeni hasar meydana gelmesi durumunda olay yerine trafik polisi gelmek zorunda ve kaza tutanağını düzenlemelidir.
Türkiye’de meydana gelebilecek kazalarda, sürekli iş görememezlik tazminatı, destekten yoksun kalma tazminatı, manevi tazminat alma gibi haklarınız söz konusudur. Bu konuyla da alakalı hukuk büromuzla iletişime geçebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Aracın (binde 15,17) damga vergisinin yanı sıra, ÖTV ve KDV gibi vergilerin ödemesinin yapılması gerekir. ÖTV, aracın vergi haricindeki fiyatı üzerinden belirlenir. Araca göre değişkenlik gösterir. KDV ise, aracın bütün ücret hesaplamalarının yapılması sonrasında ortaya çıkan fiyat üzerinden hesaplanır ve bu oran bütün ücretin %18’idir.
Gerekli tüm şartları karşılayıp gelen araç 730 güne kadar Türkiye’de kalabilmektedir.
Araçla ilgili olan tüm evraklarınız (ruhsat, sigorta poliçesi, ehliyet vs.) yeminli tercümandan Türkçeye çevriliyor ve notere gidip noterlik masrafı ödendikten sonra yeni plakanız ve ruhsatınız çıkartılabilmektedir.
Veraset yoluyla intikal eden araçların ithal edilmesinde gümrük vergisinin yanı sıra ÖTV ve KDV muafiyeti de söz konusudur.
Maalesef, çift vatandaşlığa sahip olanlar vergisiz araç alamamaktadır.