Türkiye ile Belçika arasında 1960’lı yılların başında imzalanan, iş göçünü kolaylaştırıcı anlaşmalar sonucunda Türk Vatandaşları misafir işçi statüsünde Belçika’ya gitti. İlk zamanlar kalıcı olması düşünülmeyen misafir işçilerin zamanla sayıları arttı.
Sayısı giderek artan Belçika’daki Türk işçiler, zamanla iş kazası veya mesleki hastalık gibi çalışma kaynaklı sorunlar yaşamaya başladı. Bu durumda ise ortaya tazminat konusu çıkmaya başladı.
Avrupa Avukat Hukuk Bürosu olarak bu yazımızda Belçika’daki vatandaşlarımız da dahil olarak milyonlarca yabancıyı ilgilendiren Belçika iş kanunları inceleyecek, Belçika iş kazası ve meslek hastalığı gibi talihsizlikleri yaşadığınız takdirde tazminat için izlenmesi gereken yolu sizlere açıklamaya çalışacağız.
Fedris (Federal Mesleki Riskler Ajansı) Nedir?
Esas konularımıza geçmeden önce, yazıda sıklıkla değineceğimiz Fedris hakkında bilgi vermenin faydalı olacağı kanaatindeyiz. Fedris, federal mesleki riskler ile ilgilenen sosyal güvenlik kamu ajansıdır.. İş Kazaları Fonu ile Meslek Hastalıkları Fonunun birleşimi ile Sosyal İşler ve Halk Sağlığı Bakanlığının denetiminde kurulmuştur.
Fedris’in misyonu; özel sektördeki iş kazaları ve meslek hastalıkları, il ve yerel yönetimlerdeki meslek hastalıkları ve daha az ölçüde kamu sektöründeki iş kazaları ile ilgilidir.
Belçika Meslek Hastalığı
Belçika’da meslek hastalıklarının önlenmesinden ve tanziminden Federal Mesleki Riskler Ajansı/Fedris sorumludur.
Sigortalı çalışan icra ettiği iş nedeniyle bir hastalığa yakalanmış ise, söz konusu hastalık meslek hastalıkları listesinde yer alıyorsa, sigortalının bunu ispat etme yükümlülüğü yoktur.
Meslek hastalıkları listesinde yer almayan ancak sigortalı çalışanın sürekli icra ettiği iş nedeniyle bir hastalığa yakalanması durumunda, bahse konu hastalık meslek hastalığı olarak kabul edilmektedir.
Meslek Hastalığında İşçi ve İşverenin Sorumlulukları
Meslek hastalığı dolayısıyla sigortalı çalışanın, Fedris ile anlaşması durumunda, işi geçici ya da sürekli bırakması durumunda, işveren sigortalı çalışana benzer bir iş yapmasını öneremez.
Meslek hastalığı dolayısıyla sigortalı çalışanın, Fedris ile anlaşamaması durumunda, sigortalı çalışmaya devam edebilir. Ancak ilerleyen süreçte, Fedris tarafından ödenen hiçbir tazminata hak kazanamaz.
Belçika Meslek Hastalığı Tazminatı
Belçika’da özel sektör çalışanı olarak, işvereniniz Ulusal Sosyal Güvenlik Kurumu’na (NSSO) zorunlu katkı paylarını ödediğinde otomatik olarak meslek hastalıklarına karşı sigortalı olursunuz.
Spesifik olarak meslek hastalıklarına karşı sigortalı olanlar:
- Öğrenciler ve kursiyerler, ücretsiz olsalar dahi,
- Rehabilitasyon gören engelliler,
- Mesleki eğitim gören iş arayanlar,
- Kamu çalışanları,
Serbest meslek çalışanı iseniz, meslek hastalıkları için zorunlu sigorta kapsamında değilsiniz. Ancak bireysel/serbest çalışan olarak hasta ve malullük sigortasına başvurabilirsiniz.
Meslek hastalığı mağdurları ve onlar adına hak sahibi olan kişiler Fedris tarafından ödenen aşağıdaki tazminatlardan birine hak sahibi olabilirler:
- Geçici iş göremezlik ödeneği,
- Kalıcı iş göremezlik ödeneği,
- Bir meslek hastalığının tedavisi için yapılan tıbbi masrafların tazmini,
- Başka bir kişinin yardımı,
- Meslek hastalığı sonucu hayatını kaybedenin yakınlarına vefat tazminatı ödenmesi.
İlginizi Çekebilir: Fransa’da Meslek Hastalığı Tazminatı
Geçici İş Göremezlik Ödeneği:
Meslek hastalığı dolayısıyla kendinizi geçici olarak çalışamayacak durumda bulursanız (en az 15 gün) geçici iş göremezlik ödeneği almaya hak kazanırsınız.
Geçici olarak işe devam edemediğiniz günler için temel maaşınızın 90% kısmı 365 güne bölünür. Hafta sonları da dahil olmak üzere çalışmadığınız her gün için günlük yardım alırsınız.
Doktor yarı zamanlı bir işte çalışabileceğinizi uygun görürse, Tam zamanlı işinizdeki maaşınızla aradaki olası farkı Fedris tazmin eder.
Kalıcı İş Göremezlik Ödeneği:
Fedris fiziksel engelinize ve bunun çalışma yeteneğinize olan etkisine göre size bir iş göremezlik derecesi tahsis eder. Yıllık yardımlarınız temel maaşınızın yüzdesine eşittir. Yardımları hesaplamak için kullanılacak temel maaşın maksimum temel maaşınızı aşmayacağınızı unutmayınız.
- İş göremezlik dereceniz 16% ve üzeri olması durumunda, yıllık yardımlarınız da endekslenecektir.
- İş göremezlik dereceniz 5%-9% aralığında olması durumunda iş göremezlik ödeneği dörtte bir oranında azalacaktır.
- İş göremezlik dereceniz 5% az olması durumunda iş göremezlik ödeneği yarı yarıya oranında azalacaktır.
Yukarıdaki bahse konu tazminat kalemleri, özel sektördeki sigortalı çalışanlar için geçerlidir. Kamudaki sigortalı çalışanların ilgili personel departmanı ile iletişime geçmeleri gerekmektedir.
Meslek hastalığı sonucu Fedris’e başvuru yapabilmek için Form 501’i kendiniz, Form 503’ün ise bir doktor tarafından doldurulması gerekmektedir. Elinizdeki tıbbi belge ve dökümanları da başvurunuza ekleyip Fedris’e gönderin.
Başvurunuz Fedris’e ulaştıktan sonra dahili bir prosedür başlar. Bu süreçte Fedris sizden ek bilgi ve belge istemedikçe ya da sizi doktor muayenesine çağırmadıkça herhangi bir şey yapmanıza gerek yoktur.
Belçika İş Kazası Sigortası
Belçika işçi hakları kapsamında İşveren, tüm çalışanlarını çalışmaya başladıkları ilk gün itibariyle sigortalamak zorundadır. İşveren çalışanlarını zamanında sigortalamadıysa Fedris aracılığıyla otomatik olarak üye edilir ve kesilen cezayı ödemekle yükümlü olur.
Denizyolu Ticaretinde denizciler, okul dönemindeki çocuklar, öğrenciler, çıraklar, stajyerler, İş nedeniyle fiziksel bir engel sonucu veya işsizlik nedeniyle mesleki rehabilitasyonda olanlar, otomatik olarak meslek hastalıklarına karşı sigortalı olurlar.
İlginizi Çekebilir: Almanya’da İş Kazası Sigortası
Belçika’da Hangi Kazalar İş Kazası Sayılıyor?
İş Kazası; işçinin kurs sırasında ve iş sözleşmesinin gerekliliklerini yerine getirdiği esnada başına gelen yaralanmaya ya da can kaybına sebep olan herhangi bir kaza olarak tanımlanmaktadır.
Dış İlişkiler Genel Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan rapora göre bir olayın iş kazası sayılabilmesi aşağıdaki hallere bağlıdır:
- Kazanın aniden meydana gelmesi,
- En az bir etkene bağlı olması,
- Çalışan üzerinde hasar meydana gelmesi,
- Kaza ile hasar arasında bir sebep sonuç ilişkisi olmalı,
- Kaza iş sözleşmesinin icrası sırasında meydana gelmiş olmalıdır.
Ek olarak, işe gidiş ve dönüşlerde yaşanabilecek kazalar da iş kazası olarak sayılmaktadır.
İş Kazasının Bildirimi
İşveren; çalışanının işe giderken, iş esnasında ya da işten dönerken başına gelen her türlü kazayı bağlı olduğu sigorta şirketine 8 gün içerisinde bildirmelidir.
Başınıza gelen bir iş kazasını, kaza tarihinden itibaren 8 gün içerisinde bildirmeniz gerekmektedir. Bu süre dolmuş olsa dahi en kısa süre içerisinde ve her durumda 3 yıllık zamanaşımı dolmadan kazayı bildirmekle yükümlüsünüz.
İster işveren ister kazazede çalışan olsun iş kazasını bildirmediği ya da çok geç bildirdiği durumlarda cezai işleme tabi olabileceği unutulmamalıdır.
İş Kazalarında İşçi ve İşverenin Sorumlulukları
Kazazede sigortalı çalışan, iş gücü kaybına bağlı olarak kendisine ödenen ayni ve nakdi yardımların yanında kanunda öngörülen haklarının haricinde, kazaya işveren sebep olmamışsa, maddi ve manevi zarara uğradığı gerekçesiyle işveren aleyhine talepte bulunamaz.
Kazazede sigortalı çalışan, kazaya sebep olması sebebiyle üçüncü kişiler aleyhinde dava açabilir.
Kazazede sigortalı çalışan, iş yolu kazası ile ilgili, ayni ve nakdi yardımların yanında, işveren ve üçüncü şahıslar aleyhinde, uğradığı zararın tazminini talepte bulunabilir.
Çalışanın, iş sözleşmesindeki yükümlülüklerini yerine getirdiği esnada bir kazaya sebep olması ve üçüncü kişilere zarar vermesi durumunda, bu zararın tazmini işveren tarafından gerçekleştirilir. Ancak kaza çalışanın kasıtlı veya ağır kusurlu davranması sebebiyle olduysa çalışan sorumluluktan tamamen kurtulamaz. Mağdur kişi zararının tazmini ve işveren de tazminatı geri almak için kusurlu işçi aleyhinde talepte bulunabilir.
Avrupa’da Avukat Hukuk Bürosu Sizler için Neler Yapabilir?
Avrupa’da Avukat Hukuk Bürosu, on yılı aşkın tecrübesi ve bini aşkın memnun müvekkiliyle Avrupa’nın en köklü ve başarılı hukuk bürolarından biridir.
Büromuz mensubu olan ve her biri alanlarında yetkin elliyi aşkın avukatımızla yıllardır Avrupa genelinde ve Dünyanın farklı yerlerinde birçok ülkede davalar yürütüyor ve başarıya ulaşıyoruz.
Bini aşkın kazanılmış dava, sitemizde bulunan onlarca müvekkil yorumu, altı ülkede temsilcilik bulundurmamız ve kırktan fazla ülkede dava tecrübesine sahip olmamızın verdiği özgüvenle, hiçbir davada başarıya ulaşmadan hizmet bedeli talep etmiyoruz.
Müvekkillerimiz, hakları olan maddi kazanımların mal varlıklarına katılımı sonrasında hizmet bedeli borçları oluşuyor, kaybedilmiş davalarda ise müvekkillerimiz asla böyle bir bedel ödemiyorlar.
Avrupa Avukat Hukuk Bürosunun uzman Belçika İş Kazası Avukatı hak ettiğiniz yurt dışı iş kazası ve meslek hastalığı tazminatını almanız için sizinle ilgilenecektir. Hukuk büromuz sonuç odaklı bir fiyat politikası takip ettiği için başlangıçta sizden bir ücret talep etmez.